Anadolu nun ilk camisi İslam aleminin beşinci Harem.i Şerif ? olarak kabul ediliyor
İlkin Pagan dönemine ait bir tapınak iken daha sonra Mart Toma adiyla kilise olarak kullanıldı
kentin 639 yılında sonra Müslümanların egemenliğine geçmesiyle birlikte Cami .i Kebir adiyla
camiye dönüştürüldü Ulu Cami tarihin bütün dönemlerinde önemini korudu bugün de Diyarbakır ın
en önemli camisi ve ziyartgahı durumunda Cami yangınlar sonucu meydana gelen tahribat ve
yıkımlardan dolayı birçok kez onarımdan geçirildi . en kapsamlı onarım ise 1091 yılında
Selçuklular döneminde yapıldı daha sonra Anadolu Selçuklu Sultanı Gıyaseddin Keyhüserv.
Artuklular döneminde Melik Salih Akkoyunlu Sulatanı Uzun Hasan Osmanlı Padişahı IV. Mehmed
tarafından ve son olarak 1975=1977 tarihlerinde kapsamlı bir onarımdan geçirildi Cami külliyesi
bütün bu dönemlerin izlerini taşiyor camini dört ayrı cephesi İslam ın dört ana mezhebine ayrılmış
Günümüzde de Hanefi ve Şafiiler iki ayrı mekanda ibadetlerini sürdürüyor Caminin şu an Hanefiler
bölümü olarak kullanılan bölümü kiliseden camiye dönüştürülen esas bölümü Mimari açıdan Şam da
bulunan Emeviye Camisi nin Anadolu ya yansıması olarak yorumlaniyor Caminin avlusunda
demir parmaklıklar içerisinde bulunan bir güneş saati bulunuyor Bu saat bazı kaynaklara göre
kürt Bilim İnsanı El Cezeri tarafından yapılmış bazı kaynaklarda ise Roma döneminden kaldığı
öne sürülüyor.
Gazi Caddesi nde Hasan Paşa Hanı nın karşısında yer alır
İlkin Pagan dönemine ait bir tapınak iken daha sonra Mart Toma adiyla kilise olarak kullanıldı
kentin 639 yılında sonra Müslümanların egemenliğine geçmesiyle birlikte Cami .i Kebir adiyla
camiye dönüştürüldü Ulu Cami tarihin bütün dönemlerinde önemini korudu bugün de Diyarbakır ın
en önemli camisi ve ziyartgahı durumunda Cami yangınlar sonucu meydana gelen tahribat ve
yıkımlardan dolayı birçok kez onarımdan geçirildi . en kapsamlı onarım ise 1091 yılında
Selçuklular döneminde yapıldı daha sonra Anadolu Selçuklu Sultanı Gıyaseddin Keyhüserv.
Artuklular döneminde Melik Salih Akkoyunlu Sulatanı Uzun Hasan Osmanlı Padişahı IV. Mehmed
tarafından ve son olarak 1975=1977 tarihlerinde kapsamlı bir onarımdan geçirildi Cami külliyesi
bütün bu dönemlerin izlerini taşiyor camini dört ayrı cephesi İslam ın dört ana mezhebine ayrılmış
Günümüzde de Hanefi ve Şafiiler iki ayrı mekanda ibadetlerini sürdürüyor Caminin şu an Hanefiler
bölümü olarak kullanılan bölümü kiliseden camiye dönüştürülen esas bölümü Mimari açıdan Şam da
bulunan Emeviye Camisi nin Anadolu ya yansıması olarak yorumlaniyor Caminin avlusunda
demir parmaklıklar içerisinde bulunan bir güneş saati bulunuyor Bu saat bazı kaynaklara göre
kürt Bilim İnsanı El Cezeri tarafından yapılmış bazı kaynaklarda ise Roma döneminden kaldığı
öne sürülüyor.
Gazi Caddesi nde Hasan Paşa Hanı nın karşısında yer alır